Klasy wielojęzyczne pojawiają się coraz częściej w państwach UE: coraz więcej uczniów posługuje się językiem ojczystym niebędącym głównym językiem nauczania w szkole i potrzebuje dodatkowego wsparcia językowego. W ramach nauczania należy przyjąć różne sposoby wzmacniania biegłości językowej uczniów będących imigrantami wywodzącymi się z różnych środowisk językowych. Dzięki szkołom i klasom wielojęzycznym uczniowie mogą mówić innym językiem w domu i innym w szkole; niektórzy lub wszyscy uczniowie uczą się języka, w którym odbywa się nauczanie.
Istnieją różne rodzaje szkół wielojęzycznych i mogą one realizować różne cele: szkoły przyjmujące nowych uczniów, którzy są imigrantami lub uchodźcami; szkoły międzynarodowe; szkoły z językami regionalnymi, językami mniejszości lub językami lokalnymi, takimi jak kataloński w Hiszpanii, oksytański we Francji, saami w Skandynawii; a także szkoły prowadzące kształcenie w dwóch językach, gdzie w nauczaniu częściowo wykorzystywany jest drugi język, na przykład dwujęzyczne klasy francusko-niemieckie w szkołach położonych w regionach przygranicznych Francji i Niemiec.
Kompetencje i biegłość uczniów w zakresie języka ojczystego powinny być doceniane i wykorzystywane jako zasób dla całej klasy. Nauka szkolna obejmuje wykorzystywanie zasobów i doświadczeń, które każde dziecko wnosi do klasy; dotyczy to w szczególności zasobów i doświadczeń językowych i kulturowych. Mnogość języków wprowadzonych do klasy przez dzieci migrantów/przedstawicieli mniejszości stanowi potencjalny element do wykorzystania przez jednostki, szkoły i całe społeczeństwo.
Nauczyciele potrzebują specjalnych kompetencji i zasobów, aby zapewnić odpowiednie wsparcie uczniom uczącym się języka, w którym prowadzone są lekcje w szkole, jako drugiego lub dodatkowego języka. Przykłady dobrych praktyk można obecnie znaleźć w całej Europie. Wielojęzyczne klasy, o ile są dobrze prowadzone, mogą pomóc dzieciom w maksymalnym wykorzystaniu ich zdolności, rozwinięciu umiejętności poznawczych oraz osiąganiu lepszych wyników w szkole.
Rodzice również mogą korzystać ze wsparcia językowego. Szkoły mogą prowadzić współpracę partnerską z sektorem wolontariatu, aby wspierać naukę języków ukierunkowaną na rodziców wywodzących się ze środowisk migracyjnych. Kursy językowe lub rodzinne uczenie się na terenie szkolnego kampusu mogą mieć pozytywny wpływ na angażowanie się rodziców w życie szkoły oraz poprawić samoocenę uczniów, ich zaangażowanie, integrację społeczną itd.
Zarówno Komisja Europejska, jak i Rada Europy współpracują ze swoimi państwami członkowskimi, naukowcami i innymi zainteresowanymi stronami na rzecz wspierania wysiłków w zakresie dostosowania metod nauczania i zarządzania szkołą do aktualnej wielojęzycznej rzeczywistości. Obydwie instytucje finansują również projekty wspierające: innowacyjne metody nauczania, wymianę dobrych praktyk, gromadzenie danych z badań oraz opracowywanie materiałów i zasobów dla nauczycieli pracujących w środowisku wymagającym pod względem językowym. Wsparcie finansowe Komisji Europejskiej odbywa się za pomocą corocznych przetargów w ramach programu Erasmus+, programu Unii Europejskiej na rzecz kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu.
Więcej informacji:
Strona internetowa Komisji Europejskiej na temat klas wielojęzycznych
Languages in Education, Lanugages for Education, platforma Rady Europy zawierająca zasoby i materiały referencyjne na potrzeby kształcenia wielojęzycznego i międzykulturowego
Díez, J., Gatt, S. i Racionero, S., Placing Immigrant and Minority Family and Community Members at the School's Centre: The role of community participation, European Journal of Education, t. 46 nr 2, 2011 r., s.184–196. doi: 10.1111/j.1465-3435.2011.01474.x
Projekt „Ensemble” – promowanie różnorodności językowej i całościowego podejścia szkoły
Flecha, A. Family education improves student's academic performance: Contributions from European research. REMIE Multidisciplinary Journal of Educational Research, t. 2 nr 3, 2012 r. s. 301. http://dx.doi.org/10.4471/remie.2012.16
