KOALA: kompetencje językowe i umiejętności poznawcze w szkołach wielojęzycznych

Koala (niem. KOordnierte ALphabetisierung im Anfangsunterricht – skoordynowane podejście do alfabetyzacji w nauczaniu początkowym) to innowacyjna koncepcja powiązania umiejętności czytania i pisania z wielojęzycznymi kompetencjami, wprowadzona w szkołach podstawowych w kilku niemieckich krajach związkowych. W Nadrenii Północnej-Westfalii podejście to wprowadza się stopniowo w coraz większej liczbie szkół, dostosowując je do zmieniających się populacji uczących się w miastach.

W wielu dużych miastach w Niemczech dzieci ze środowisk migracyjnych w szkołach podstawowych stanowią 50 proc. uczniów lub więcej. Podejście KOALA opiera się na naturalnej wielojęzyczności tych dzieci, zmieniając w atut to, co wydaje się zazwyczaj przeszkodą, czyli fakt, że wielu uczniów w domu mówi w innym języku niż w szkole.

Metodyka nauczania w ramach KOALA jest stale rozwijana i nie kończy się z chwilą osiągnięcia przez dzieci umiejętności czytania i pisania. Jest związana z innymi formami skoordynowanego uczenia się języka migrantów i języka niemieckiego. Koncepcja ta jest zgodna z wymogiem Rady Europejskiej, ustanowionym na posiedzeniu w Barcelonie w 2002 r., wzywającym do nauki dwóch języków obcych oprócz języka ojczystego.

KOALA polega na nauczaniu czytania i pisania oraz innych przedmiotów w języku niemieckim i w języku rodziny dzieci ze środowisk migracyjnych. Dotychczasowe doświadczenia są przede wszystkim oparte na integracji języka tureckiego, ale koncept może być dostosowany do każdego języka. Oceny wskazują, że uczniowie nauczani zgodnie z metodą KOALA zdobywają dobre umiejętności w pisaniu i czytaniu w obu językach. Ich wyniki w języku niemieckim są lepsze od wyników dzieci, które pisania i czytania były uczone jedynie po niemiecku. Do innych korzyści tego podejścia zalicza się pozytywny wizerunek języka i kultury pochodzenia, co pomaga uczniowi w rozwoju pozytywnej samooceny, kontrastowym traktowaniu obu języków, a jednocześnie wspiera język oraz świadomość kulturową i zaangażowanie rodziców ze środowisk migracyjnych.

Dodatkowe koszty dla szkół związane są przede wszystkim z zatrudnieniem nauczycieli pochodzenia niemieckiego i nauczycieli wywodzących się ze środowisk migracyjnych.