4. Zaangażowanie rodziców
Rodzice i rodziny mają najbardziej bezpośredni i długotrwały wpływ na naukę i rozwój dzieci. Jako pierwsi nauczyciele i wychowawcy swoich dzieci odgrywają kluczową rolę w ich podróży edukacyjnej. Stymulujące środowisko domowe, które zachęca do nauki, jak również zaangażowanie rodziców w działania realizowane w szkole mają zasadnicze znaczenie dla rozwoju poznawczego, społecznego i emocjonalnego dziecka. Zabawa z dziećmi lub czytanie im we wczesnych latach życia, pomaganie w pracy domowej lub rozmowa o życiu szkolnym w domu, udział w zebraniach z nauczycielami i innych działaniach szkolnych mają pozytywny i trwały wpływ na motywację dziecka do nauki, jego uwagę, zachowanie i wyniki w nauce. Oczekiwania edukacyjne rodziców względem dzieci również odgrywają zasadniczą rolę w kształtowaniu procesu uczenia się dzieci. Budowanie partnerstw na płaszczyźnie rodzina–szkoła i zaangażowanie rodziców jako partnerów w nauce od wczesnych lat ma zatem podstawowe znaczenie dla poprawy rozwoju dzieci i młodzieży.
Shutterstock.com
Relacje między szkołami, rodzicami i rodzinami mogą jednak stanowić wyzwanie. Wielu rodziców ze środowisk defaworyzowanych, mimo wysokich oczekiwań i chęci zapewnienia swoim dzieciom jak najlepszej nauki szkolnej, może unikać zaangażowania, ponieważ nie znają oni aktualnego systemu szkolnego ani kultury szkoły i jej „języka”. Niektórych może demotywować ich własne doświadczenie niepowodzenia w szkole; inni mogą nie czuć się na siłach, aby wspierać dzieci. Rodzice ze środowisk migracyjnych mogą mieć poczucie, że brakuje im umiejętności językowych, które pozwoliłyby im na komunikację ze szkołą, pomoc dzieciom i monitorowanie ich postępów; może ich zniechęcać poczucie dystansu między swoimi wartościami i kulturą a wartościami i kulturą kraju przyjmującego, które reprezentuje szkoła. Warunki pracy, które nie oferują elastycznych godzin pracy, długie dni robocze lub samotne rodzicielstwo również mogą wpływać hamująco na zaangażowanie rodziców.
Z drugiej strony nauczyciele mogą postrzegać rodziców jako pasywnych, oportunistycznych lub natarczywych albo może im brakować czasu lub doświadczenia w komunikacji z rodzicami pochodzącymi z różnych środowisk, docieraniu do rodziców i ich skutecznym angażowaniu. Mogą oni obawiać się, że zaangażowanie rodziców pochłonie ich czas kosztem obowiązków w zakresie nauczania. W niektórych przypadkach zaangażowanie rodziców i komunikacja z nimi mogą nie być uznawane za jedną z kluczowych ról nauczycieli i szkół w zachęcaniu do sukcesów w nauce. Ponadto przyczyny zdystansowania lub bierności niektórych rodziców nie są dobrze rozumiane przez nauczycieli, a rola rodziców w szkole nie jest uściślona.
Skuteczne partnerstwo między szkołą a rodziną musi opierać się na wzajemnym szacunku i uznawaniu wartości, zasobów i doświadczenia każdej strony. Rodzice i rodziny ze wszystkich środowisk, bez względu na poziom wykształcenia, muszą czuć się mile widziani w szkole i być uznawani za zasoby dla szkoły. Potrzebują oni uznania i odpowiedniego wsparcia jako współnauczyciele i współwychowawcy w procesie nauki swoich dzieci już od najmłodszych lat.
Z badań wynika, że podejście multidyscyplinarne, w którym zakłada się zaangażowanie rodziców, dzieci, nauczycieli i specjalistów, stanowi klucz do rozwiązania problemów behawioralnych dzieci w wieku szkolnym.
Więcej informacji:
Claveria, J. V. i Alonso, J. G., Why Romà do not like mainstream schools: Voices of a people without territory, Harvard Educational Review, t. 73 nr 4, 2003 r., s. 559–590.
Downes, P., Towards a Differentiated, Holistic and Systemic Approach to Parental Involvement in Europe for Early School Leaving Prevention, sprawozdanie przygotowane na potrzeby projektu „PREVENT” realizowanego w ramach programu URBACT, 2014 r.
Sheridan, S., Hoo Ryoo, J., Garbacz, A., Kunz. G., Chumney, F., 2013 r., The efficacy of conjoint behavioral consultation on parents and children in the home setting: Results of a randomized controlled trial, Journal of School Psychology, t. 51, s. 717–733.
Pokaż więcej
