2. Nauczyciele
Jak pokazują liczne badania, wsparcie, które uczniowie otrzymują od nauczycieli, jest najważniejszym czynnikiem zaangażowania w szkole. Stwierdzono, że ta silna zależność dotyczy społecznego, emocjonalnego i behawioralnego dobrostanu i podejścia. Coraz częściej oczekuje się, że nauczyciele będą ułatwiać proces uczenia się. Motywując, udzielając wskazówek i stale wspierając wszystkich uczniów, nauczyciele mogą im pomóc w przejęciu odpowiedzialności za ich własny proces uczenia się. W tym celu nauczyciele muszą nawiązać silną i opartą na zaufaniu relację z uczniami i ich rodzicami.
Ważne są również umiejętności i kompetencje, które nauczyciele mogą zdobyć jedynie poprzez wysokiej jakości kształcenie w swoim zawodzie. Są to warunki wspierające rozwój korzystnej atmosfery w klasie i w szkole. Dzięki temu proces uczenia się może zyskać na znaczeniu i być bardziej angażujący. Poprawić może się również dobrostan nauczycieli.
Przez codzienny kontakt z uczniami nauczyciele mają większe możliwości wykrywania braku zaangażowania uczniów i występowania trudności w nauce na bardzo wczesnym etapie, przez co mogą pomóc w podjęciu bezzwłocznych działań w celu stawienia czoła temu problemowi. Nauczyciele mogą również pomóc w zidentyfikowaniu czynników, którzy przyczyniają się do pogorszenia się atmosfery w szkole, oraz obszarów wymagających dodatkowego wsparcia specjalistów.
W ostatnich badaniach podkreśla się korzyści płynące ze współpracy między nauczycielami a innymi specjalistami. Nauczyciele pracujący w szkołach propagujących kulturę współpracy, która obejmuje wzajemne wsparcie współpracowników i dyrektora szkoły oraz możliwość aktywnego udziału w podejmowaniu decyzji dotyczących szkoły, zgłaszają większy poziom zadowolenia z pracy. Praktyki polegające na współpracy przekładają się na rozwój zawodowy i przyczyniają się do budowy kultury szkoły, która opiera się na wspólnych celach, motywacjach, zobowiązaniach i wartościach.
Na przestrzeni czasu nauczyciele doskonalą swój profesjonalny osąd, ale muszą również na bieżąco rozwijać nowe umiejętności i kompetencje poprzez ustawiczne doskonalenie zawodowe. Potrzebna może być również aktualizacja programów kształcenia nauczycieli, aby uwzględnić w nich nowe podejścia.
Nauczyciele mogą potrzebować dodatkowego wsparcia. Istotne są m.in. następujące aspekty: mentoring dla nowych nauczycieli, poradnictwo i wsparcie emocjonalne, więcej czasu i miejsca na pracę zespołową i nieformalną wymianę informacji między nauczycielami, tworzenie sieci kontaktów z nauczycielami z innych szkół oraz wsparcie na rzecz zarządzania stresem i konfliktami. Jest to szczególnie ważne dla nauczycieli pracujących w bardziej wymagającym otoczeniu, na przykład w szkołach, w których szanse edukacyjne są wysoce nierówne, lub w przypadku bardzo niejednorodnej grupy uczniów.
Więcej informacji:
Komisja Europejska, Strengthening teaching in Europe: New evidence from teachers compiled by Eurydice and CRELL, June 2015, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, 2015 r.
Komisja Europejska / EACEA / Eurydice. The Teaching Profession in Europe: Practices, Perceptions and Policies, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, 2015 r.
RESL.eu – Ograniczanie zjawiska wczesnego kończenia nauki w UE, projekt UE finansowany z siódmego programu ramowego, dokumentacja projektowa.
Dodatkowa literatura:
Day, L., Mozuraityte, N., Redgrave, K., McCoshan, A., Preventing early school leaving in Europe: Lessons learned from second chance education, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, 2013 r.
Komisja Europejska, Schools policy: A whole school approach to tackling early school leaving, Education & Training 2020, Komisja Europejska, Bruksela, 2015 r.
McHugh, R., Horner, C., Colditz, J., Wallace, T., Bridges and Barriers: Adolescent Perceptions of Student-Teacher Relationships, Urban Education, t. 48 nr 1, 2012 r., s. 9–43. doi:10.1177/0042085912451585.
Nairz-Wirth, E., Feldmann, K., Diexer, B., Handlungsempfehlungen für Lehrende, Schulleitung und Eltern zur erfolgreichen Prävention von Schulabsentismus und Schulabbruch. Aufbruch zu einer neuen Schulkultur, Uniwersytet Ekonomiczny w Wiedniu, Wiedeń, 2012 r.
Nouwen, W., Clycq, N., Braspenningx, M. i Timmerman, C., Cross-case Analyses of School-based Prevention and Intervention Measures, Project Paper 6, projekt RESL.eu, Centrum Badań nad Migracją i Studiów Międzykulturowych, Uniwersytet w Antwerpii, 2016 r.
