Ochrona edukacji przed atakiem w czasie konfliktów zbrojnych

Image: Joebakal/Adobe Stock

Nawet w trakcie konfliktu lub wojny przestrzeganie prawa do edukacji i powstrzymywanie się od działań na szkodę dzieci, pracowników oświaty i szkół ma fundamentalne znaczenie. Istnieje kilka międzynarodowych inicjatyw mających na celu ochronę edukacji podczas konfliktów zbrojnych i innych sytuacji kryzysowych.

Młodzi Ukraińcy konsekwentnie pracowali na rzecz lepszej przyszłości, która teraz jest zagrożona. Pragniemy wspierać ukraińskich uczniów, młodych ludzi, nauczycieli i wychowawców w tych niezwykle trudnych czasach – oświadczenie Marii Gabriel, komisarz ds. innowacji, badań naukowych, kultury, edukacji i młodzieży.

Szkoły i inne instytucje edukacyjne powinny zawsze stanowić bezpieczne schronienia promujące pokój. Jednak w trakcie konfliktów zbrojnych walczący mogą  bezpośrednio atakować szkoły, niszczyć je lub wykorzystywać do celów wojskowych. Podczas 11 000 ataków w latach 2015-2019 ponad 22 000 uczniów, nauczycieli i pracowników akademickich zostało rannych, zabitych lub poszkodowanych (dane Globalnej Koalicji na rzecz Ochrony Edukacji przed Atakami). Ukraińskie Ministerstwo Edukacji i Nauki uruchomiło stronę internetową, na której udokumentowano liczbę zrujnowanych lub zniszczonych w wyniku rosyjskiej agresji placówek oświatowych na Ukrainie.TUkraińskie Ministerstwo Edukacji i Nauki uruchomiło stronę internetową, na której można znaleźć dane dotyczące liczby placówek oświatowych w Ukrainie, które zostały zrujnowane lub zniszczone w wyniku agresji rosyjskiej.

UE opublikowała podręcznik Edukacja w sytuacjach kryzysowych w operacjach pomocy humanitarnej finansowanych przez UE. Zawiera on przykłady proaktywnych i reaktywnych interwencji mających na celu ochronę edukacji przed atakami, takich jak monitorowanie i zgłaszanie ataków na szkoły oraz promowanie Deklaracji Bezpiecznych Szkół. Jest to międzyrządowe zobowiązanie polityczne, zatwierdzone przez 114 państw, mające na celu ochronę uczniów, nauczycieli i instytucji edukacyjnych przed najgorszymi skutkami konfliktów zbrojnych. Stanowi ona instrument, za pomocą którego państwa wspierają i wdrażają wytyczne dotyczące ochrony szkół i uniwersytetów przed wojskowym wykorzystaniem w czasie konfliktów zbrojnych.

Inne ważne narzędzia ochrony szkół przed atakami to rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ z 1998 r.  oraz związane z nią wytyczne dotyczące ochrony szkół i szpitali (Protect Schools + Hospitals Guidance Note).

Aktualne informacje i materiały można znaleźć w artykule Edukacja i wsparcie dla uchodźców z Ukrainy

Dodatkowe materiały: