2.4. Het welbevinden van de leerkrachten

"Op de schouders van reuzen: Geslaagde onderwijsprojecten voor sociaal inclusief onderwijs" is een programma op vrijwillige basis voor bij- en nascholing van leerkrachten.
De meeste deelnemers zijn leerkrachten van het kleuter-, basis- en secundair onderwijs uit de provincie Valencia. Dit programma is ook toegankelijk voor andere belanghebbenden uit de onderwijsgemeenschap, zoals ouders, bestuurders en personeel, universitaire studenten, psychologen en anderen. Het wordt omschreven als een "dialogische opleidingsruimte" waar de deelnemers lezen over en reflecteren op belangrijke sociale en onderwijskwesties ter bevordering van inclusieve scholen, onder verwijzing naar internationale theoretische en wetenschappelijke consensus en bijdragen.

Het project ENhancing Teacher REsilience in Europe (ENTREE) heeft tot doel jonge Europese leerkrachten, die zich in de snel veranderende schoolomgeving geconfronteerd zien met steeds hogere eisen, te helpen hun veerkracht te versterken. Het project is in 2014 van start gegaan en biedt leerkrachten sindsdien uiteenlopende mogelijkheden en instrumenten voor onlineleren en contactleren. Het project wordt begeleid door een team van internationale deskundigen uit vijf Europese landen (Tsjechië, Duitsland, Ierland, Malta en Portugal) en uit Australië. ENTREE definieert de veerkracht van leerkrachten als "het proces van, vermogen tot of resultaat van positieve aanpassing aan en voortdurende professionele inzet en groei in de context van uitdagende omstandigheden". Leerkrachten worden geholpen te putten uit persoonlijke, professionele en sociale hulpbronnen, "terug te veren" en zowel in professioneel als persoonlijk opzicht te floreren, voldoening uit hun werk te halen, te geloven in eigen kunnen, persoonlijk welzijn te ervaren en zich voor hun vak te blijven inzetten.

Fuoriclasse (Italië) is een geïntegreerd interventiemodel tegen voortijdig schoolverlaten, gericht op leerlingen, leerkrachten en gezinnen. Het biedt activiteiten ter ondersteuning van de motivatie om te studeren en leren, om te zorgen voor volledige uitoefening van het recht op onderwijs, zoals vastgelegd in het VN-verdrag inzake de rechten van het kind.

Het doel van het verslag Nordic Projects to Combat School Dropout ("Noordse projecten ter bestrijding van schooluitval") is het verbeteren en inspireren van nieuwe initiatieven voor jongeren en het creëren van verrijkende contacten tussen actoren en organisaties in de Noordse regio.
Het project Nordic Web Resource on Dropout from Upper Secondary Education ("Noordse onlinebron over schooluitval in het hoger secundair onderwijs") is van 2012 tot en met 2015 uitgevoerd in opdracht van de Noordse Raad van Ministers en onder leiding van het Noordse Welzijnscentrum. Het doel van het project was het verzamelen van goede voorbeelden van initiatieven om het percentage jongeren in de Noordse regio dat hoger secundair onderwijs afrondt te verhogen.
Op het Noordse onlineportaal is een breed scala aan succesvolle projecten uit de Noordse landen gepresenteerd. De initiatieven behaalden positieve resultaten, die extern zijn geëvalueerd. Sommige activiteiten zijn specifiek gekozen vanwege het innovatieve karakter of de waarde als inspiratiebron.
Ondanks bureaucratische en culturele verschillen tussen de Noordse landen vertoont de situatie van potentieel voortijdig schoolverlatende jongeren opvallend veel overeenkomsten. De verschillen tussen gemeenten en scholen zijn soms zelfs groter dan tussen landen. Geslaagde initiatieven in de Noordse landen kunnen inspiratie en hulpmiddelen opleveren om meer te halen uit de inspanningen die worden gedaan om alle jongeren te helpen het hoger secundair onderwijs af te maken.
In deze publicatie worden tien projecten beschreven die op het Noordse onlineportaal voor goede praktijken zijn gepresenteerd. Sommige van die projecten zijn inmiddels afgerond, andere lopen nog. Een deel van de activiteiten is geïntegreerd in de gewone werking.

De professionele ontwikkelingsdienst voor leerkrachten (Professional Development Service for Teachers, PDST) is in september 2010 in het leven geroepen als een algemene, geïntegreerde en sectoroverschrijdende ondersteuningsdienst voor scholen en wordt gesubsidieerd door het Ierse Ministerie van Onderwijs en Vaardigheden. Inmiddels is het de grootste afzonderlijke ondersteuningsdienst van het land, die professionele opleidingsmogelijkheden aanbiedt aan leerkrachten en schoolleiders op een aantal gebieden in verband met opvoeding, leerplan en onderwijs. De belangrijke prioriteiten van deze dienst zijn: het bieden van ondersteuning aan schoolleiders, zelfevaluatie voor scholen, beoordeling, ICT voor lesgeven en leren, inclusie, gezondheid en welzijn, en vakken en programma’s voor na het basisonderwijs. PDST biedt voortdurende professionele ontwikkeling en begeleiding via een team van leerkrachten, zowel uit het basis- als uit het middelbaar onderwijs, die door hun school worden gedetacheerd om met de PDST samen te werken. De website van PDST bevat pagina’s die speciaal gericht zijn op de gezondheid en het welzijn van de leerkracht. Daar kunnen leerkrachten terecht voor hulpmiddelen en links die relevant zijn voor hun fysieke en mentale welzijn op de werkvloer, maar ook voor contactopleidingen en seminars.

Omdat geestelijke gezondheidsproblemen onder jongeren wereldwijd verveelvoudigd zijn, is UPRIGHT in het leven geroepen. UPRIGHT is een project dat de vaardigheden aanleert die nodig zijn voor een goede lichamelijke en geestelijke gezondheid. Het wordt toegepast op scholen en zowel de jongeren en hun familie alsmede alle medewerkers van de deelnemende scholen zijn erbij betrokken.

Scholen die rechten respecteren ("Rights Respecting Schools", RRS) is een initiatief van Unicef in het Verenigd Koninkrijk waarbij het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind (IVRK) wordt geïntegreerd in een schoolbrede aanpak inzake het onderwijs over kinderrechten. Het globale doel van dit initiatief is om een ​​participatieve, inclusieve en veilige schoolcultuur te creëren, waarin ieder lid van de schoolgemeenschap wordt gerespecteerd. De toolkit "Child Rights Education" (onderwijs over kinderrechten) van Unicef biedt richtsnoeren voor scholen die een RRS-school willen worden. Scholen kunnen het RRS-initiatief aan hun eigen situatie aanpassen. Het initiatief strekt zich uit tot alle personen en situaties binnen de schoolomgeving. Het in de RRS-toolkit geschetste kader is bedoeld als centraal organisatieprincipe voor de hele school en, bij uitbreiding, ook voor de gezinnen en de gemeenschap waarvan de school deel uitmaakt. Er zijn drie ontwikkelingsfasen te onderscheiden, waarbij de tweede en derde fase (niveau 1 en 2) vergelijkbaar zijn. Het doel is om het actieplan uit te voeren dat tijdens de eerste fase, de erkenning van de toezegging ("Recognition of Commitment"), is ontwikkeld, om te voldoen aan de vier normen van de "Rights Respecting School Award" (onderscheiding voor scholen die rechten respecteren, RRSA): 1. waarden gebaseerd op het respect van rechten ondersteunen leiderschap en management; 2. de gehele schoolgemeenschap leert over het IVRK; 3. de school heeft het respecteren van rechten hoog in het vaandel staan; 4. kinderen worden assertiever en mondiger gemaakt om actieve burgers en leerlingen te worden.

The ‘Complex Instruction Programme’ (CIP) provides equal chances for children from different social backgrounds. The method seeks to change children roles and responsibilities in active learning. CIP is based on four principles: (1) education involves a varied level of non-routine, open-end tasks to mobilise students of different abilities; (2) responsibility is shared, learners are responsible for their personal work while the group is responsible for individual achievements; (3) work is evaluated against set norms and roles; (4) hierarchy within the group - the status of the students is mobile. In addition, the school uses other innovative practices, such as a reading programme for the elementary grades where students regularly read aloud to each other in pairs, and then exchange their thoughts, and the ‘learning between generations’ programme where children draw their family trees and label each member with a special skill they have.