3.10. Gerichte ondersteuning: speciale onderwijsbehoeften en leermoeilijkheden
Relevant onderzoek en het EU-beleid stippen inclusief onderwijs aan als een van de belangrijkste onderwijsimperatieven voor de ontwikkeling van kwaliteit en gelijkheid in het onderwijs. Artikel 24 van het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap stelt dat inclusief onderwijs de beste onderwijskansen biedt voor personen met een handicap. Het European Agency for Special Needs and Inclusive Education bekijkt inclusief onderwijs als een systemische benadering om kwaliteitsvol onderwijs aan te bieden in reguliere scholen dat effectief voldoet aan de academische en sociale leerbehoeften van alle leerlingen uit de plaatselijke gemeenschap van de school. Het inclusieproces moet dan ook de nadruk leggen op het opbouwen van de bekwaamheid van reguliere scholen om in te spelen op de diversiteit van de leerlingen, in plaats van bijkomende hulpmiddelen uit te delen om aan de behoeften van geselecteerde (en gelabelde) groepen tegemoet te komen.
Shutterstock.com
Om naar een aanpak te evolueren die op rechten is gebaseerd, vooral voor leerlingen met een handicap, moeten landen de manier analyseren waarop systemen en scholen georganiseerd zijn om aan de behoeften van alle leerlingen tegemoet te komen en hen te geven waar ze recht op hebben, in plaats van individuele steun (vaak gebaseerd op een medische diagnose) te voorzien.
Effectieve ondersteuning voor leerlingen met een handicap en leermoeilijkheden wordt gedragen door een schoolbrede aanpak, waaronder: sterke koppelingen tussen alle systeemniveaus en actoren, doeltreffend en gespreid schoolleiderschap, samenwerking van scholen met plaatselijke leiders en de gemeenschap, een duidelijke focus op leren voor iedereen, erkenning van de algemene verwezenlijking (niet alleen academisch succes), en participatie van de leerlingen bij beslissingen over hun eigen studie.
Succesvolle onderwijsmethodes voor leerlingen met een handicap en leermoeilijkheden omvatten:
- extra lestijd - kleine groepjes/individuele begeleiding en onderwijs in team of participatief onderwijs (een vakleerkracht uit het reguliere onderwijs met een leerkracht die ervaring heeft met bijzonder onderwijs);
- gebruik maken van flexibele en heterogene leergroepen, verlengen van de schooldag of schoolperiodes, waardoor er flexibeler wordt omgegaan met de tijd die wordt doorgebracht in de gewone klas en de klasomgeving kan worden aangepast;
- gestructureerd lesgeven dient ook om het tijdsgebruik te bevorderen en ervoor te zorgen dat alle leerlingen begrijpen wat er van hen wordt verwacht (bijzonder doeltreffend wanneer dit wordt toegepast bij leerlingen met een autismespectrumstoornis); en
- begeleiding bij studiemethodes en ondersteuning om actiever te gaan leren (bijv. samenwerkend problemen oplossen). Dergelijke benaderingen, vooral samenwerkend leren en ondersteuning door collega's, zijn voor alle leerlingen gunstig gebleken. In de klas werd ook ICT ingezet om de betrokkenheid van de leerlingen te vergroten.
Alle leerlingen moeten gemakkelijk toegang hebben tot preventievoorzieningen, diagnosecentra en psychologisch advies.
Meer informatie vindt u hier:
European Agency for Special Needs and Inclusive Education en zijn projecten
Meer weergeven