Doorzoek alle middelen

Dit rapport is bedoeld als informatiebron en leidraad voor de strategische planning op de korte en middellange termijn van de 10 gemeenten die deelnemen aan het PREVENT-project in het kader van het kennisuitwisselingsprogramma Urbact en van alle andere gemeenten, lokale overheden en scholen in heel Europa. Hierbij gaat het om de betrokkenheid van ouders bij het onderwijs om voortijdig schoolverlaten te voorkomen. Dit overzicht is gebaseerd op een analyse van documenten van de Europese Commissie en de Raad over voortijdig schoolverlaten en sociale inclusie, en op een dialoog met en een voortdurende raadpleging van de 10 gemeenten die betrokken zijn bij het PREVENT-project van Urbact. Ook internationaal onderzoek dat relevant is voor dit onderwerp is erin meegenomen. PREVENT wordt gefinancierd door het Urbact-programma van de EU.

The Danish Production schools were created in the 1980s with the aim of combating youth unemployment. Production Schools offer alternative education opportunities to improve labour market integration. The fundamental aim of this type of school is to create a practical learning environment to support young people to complete and earn qualifications in general and vocational upper secondary education and/or maintain a job. The students are offered the opportunity to develop professional, social and personal skills through counselling, participation in practical work experience and production in different workshops ranging from areas such as metalwork, carpentry and textile work in theatre, media and music-based workshops. The focus is on social, personal and physical skills which are complemented by more formal knowledge and skills. Learning processes are organised through workshops and classroom teaching, but every young person is free to organise an individual course where they may challenge themselves and build their confidence.
The most significant challenge for production schools is to prepare and motivate “non-academic” students for the ordinary school system. The last legislative change in 2006focused the aims of Production Schools so that its most important task has been to build a bridge to vocational education and training through relevant practical and academic qualifications. In 2009, there were over 6,000 students in production schools. The student capacity at each school can vary from 20-25 to over 200. Generally speaking the schools are small, with half of the schools accepting fewer than 50 students. Today there are 78 Production Schools in Denmark.

Het project ENhancing Teacher REsilience in Europe (ENTREE) heeft tot doel jonge Europese leerkrachten, die zich in de snel veranderende schoolomgeving geconfronteerd zien met steeds hogere eisen, te helpen hun veerkracht te versterken. Het project is in 2014 van start gegaan en biedt leerkrachten sindsdien uiteenlopende mogelijkheden en instrumenten voor onlineleren en contactleren. Het project wordt begeleid door een team van internationale deskundigen uit vijf Europese landen (Tsjechië, Duitsland, Ierland, Malta en Portugal) en uit Australië. ENTREE definieert de veerkracht van leerkrachten als "het proces van, vermogen tot of resultaat van positieve aanpassing aan en voortdurende professionele inzet en groei in de context van uitdagende omstandigheden". Leerkrachten worden geholpen te putten uit persoonlijke, professionele en sociale hulpbronnen, "terug te veren" en zowel in professioneel als persoonlijk opzicht te floreren, voldoening uit hun werk te halen, te geloven in eigen kunnen, persoonlijk welzijn te ervaren en zich voor hun vak te blijven inzetten.

Dit project is opgezet om de ontwikkeling van sociaal-emotionele leervaardigheden (SEL) bij 11- tot 14-jarigen te ondersteunen en onderlinge steun van leerlingen te bevorderen, om zo pesten aan te pakken en te verminderen. SEL-programma’s verbeteren de sociale, emotionele en theoretische vaardigheden van de leerling. Voorbeelden daarvan zijn socialer gedrag en een positievere houding tegenover zichzelf en anderen, en minder emotionele stress. Systemen voor onderlinge steun van leerlingen verminderen het negatieve effect van pesten op slachtoffers en maken het acceptabeler dat slachtoffers pesterij melden. Daarbij wordt een aanpak gehanteerd die de hele school omvat, met inbegrip van jongeren, personeel, ouders en de grotere gemeenschap. Op die manier neemt dit programma afstand van de tweedimensionale opvatting dat bij pesten alleen een slachtoffer en een pester betrokken zijn. In plaats daarvan wordt gekeken naar de sociale en groepsdynamiek binnen een school of een recreatieve omgeving om uiteenlopende factoren aan te pakken die bijdragen aan pesten. ENABLE heeft in elk deelnemend land een team van ambassadeurs opgeleid, die elke school of organisatie die het programma wil uitvoeren, kunnen voorzien van informatie en begeleiding.

NESET, het netwerk van deskundigen op het gebied van sociale aspecten van onderwijs en opleiding, publiceert rapporten voor beleidsmakers en mensen uit de praktijk die overal in de Europese Unie gelijkheid en inclusie in onderwijs en opleiding willen bevorderen. In dit document worden strategieën onderzocht om gemeenschapscentra voor een leven lang leren op te richten in de lidstaten van de EU. Er wordt gekeken naar bewijsmateriaal en onderzoek over de voordelen en pluspunten van dergelijke centra, maar ook naar de obstakels en problemen die een belemmering vormen voor zowel de oprichting van deze centra als de effectiviteit ervan. De conclusie van het rapport luidt dat gemeenschapscentra voor een leven lang leren zowel concreet gestalte kunnen geven aan verschillende belangrijke doelstellingen op het gebied van een leven lang leren, zoals actief burgerschap, sociale cohesie/inclusie, persoonlijke en maatschappelijke vervulling en interculturele dialoog, als aan loopbaantrajecten.

De 'Handleiding voor schoolbemiddelaars/-assistenten met een Roma-achtergrond', die is opgesteld door de Raad van Europa, is in de eerste plaats gericht op alle categorieën personeelsleden uit de Roma-gemeenschap die zich inzetten voor verbetering van de onderwijsomstandigheden voor Roma-kinderen. De handleiding heeft als doel medewerkers uiteenlopende instrumenten en praktische richtsnoeren te bieden die aan verschillende contexten kunnen worden aangepast. In de handleiding wordt aandacht besteed aan de profielen van schoolbemiddelaars en -assistenten en de rol die zij spelen bij het faciliteren van de betrekkingen tussen de school en de Roma-gemeenschap(pen), evenals tussen leerkrachten en andere schoolmedewerkers en de ouders van de Roma-kinderen. De handleiding is daarom zodanig opgezet dat ze helpt het werk van schoolbemiddelaars en -assistenten met een Roma-achtergrond te verbeteren en de gevolgen van eventuele ongewenste effecten te beperken door gestructureerde, dagelijkse activiteiten te bieden en de aandacht te vestigen op aspecten van bemiddeling die in de praktijk onderbenut worden.

Het Children’s Resilience Programme (veerkrachtprogramma voor kinderen) erkent dat het welzijn van kinderen beïnvloed wordt door hun interactie met hun ouders en verzorgers, andere kinderen en anderen in hun gemeenschap. Het behandelt al deze gebieden van het leven van kinderen om hun welzijn en veerkracht te verbeteren door middel van kinderworkshops gericht op het ondersteunen van de innerlijke kracht en de sociale interacties van kinderen.

Gezinseducatie is een van de Succesvolle Educatieve Acties (SEA's) die zijn geïdentificeerd in het onderzoeksproject INCLUD-ED. Strategies for inclusion and social cohesion in Europe from education (Europese Commissie, zesde kaderprogramma, 2006-2011).

In deze monografie worden geslaagde onderwijsmaatregelen geanalyseerd en beschreven, waarbij de nadruk in het bijzonder ligt op kwetsbare groepen. Het boek bevat concrete gegevens over succesvolle schoolprestaties, evenals verhalen van kinderen, leerkrachten en gezinnen over de impact van dit succes. Daarnaast wordt geanalyseerd hoe de schoolprestaties van deze kinderen samenhangen met hun insluiting in of uitsluiting uit verschillende gebieden van de samenleving. Verder worden maatregelen beschreven waarvan in het INCLUD-ED-project is vastgesteld dat ze tot geslaagde resultaten leiden. Zo biedt het boek zowel tegen elkaar afgezette gegevens als een gedegen theoretische achtergrond en uitwerking. Voorbeelden van deze maatregelen zijn interactieve groepen, een langere leertijd, huiswerkclubs, bibliotheken waar begeleiders aanwezig zijn, de deelname van het gezin en de gemeenschap aan het onderwijsproces, gezinseducatie of op dialoog gebaseerde literaire bijeenkomsten. Dit zijn allemaal succesvolle onderwijsmaatregelen, wat betekent dat ze bijdragen aan zowel doelmatigheid als rechtvaardigheid. Tot slot bevat het boek aanbevelingen voor beleid en praktijk, die nader worden toegelicht.