4. Betrokkenheid van ouders
Ouders en families hebben de meest rechtstreekse en blijvende impact op de manier waarop kinderen leren en zich ontwikkelen. Als de eerste opvoeders van hun kinderen spelen zij een cruciale rol in het pedagogische traject van hun kind. Een stimulerende thuisomgeving die leren aanmoedigt, evenals betrokkenheid van de ouders bij activiteiten op school zijn cruciaal voor de cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling van het kind. Met kinderen spelen of al vanaf jonge leeftijd voorlezen, hen helpen bij hun huiswerk of thuis praten over het leven op school, naar oudercontacten en andere schoolactiviteiten gaan: dit alles heeft positieve en blijvende effecten op de motivatie van de kinderen om te leren, op hun aandacht, gedrag en schoolprestaties. Ook de verwachtingen die de ouders voor hun kinderen hebben op het gebied van onderwijs, zullen een cruciale rol spelen bij het leren van hun kinderen. Banden tussen gezin en school opbouwen en de ouders vanaf de vroegste jaren inschakelen als leerpartners is daarom essentieel om de ontwikkeling van kinderen en jongeren te verbeteren.
Shutterstock.com
De relatie tussen scholen, ouders en gezinnen kan echter moeilijk zijn. Veel ouders uit kansarme groepen mogen dan wel hoge verwachtingen koesteren en de scholing van hun kinderen hoog in het vaandel dragen, maar zijn misschien niet geneigd om zich te engageren omdat zij zich niet vertrouwd voelen met het huidige schoolsysteem en vinden dat zij ver van de schoolcultuur en haar "taal" afstaan. Sommige ouders zijn mogelijk gedemotiveerd door hun eigen ervaringen met mislukking op school of voelen zich niet in staat om hun kinderen te ondersteunen. Ouders met een migratieachtergrond kunnen het gevoel hebben dat zij de taalvaardigheden missen om met de school te communiceren, hun kinderen te helpen en toezicht te houden op hun vorderingen; mogelijk zijn zij ontmoedigd door de afstand die zij ervaren tussen hun waarden en cultuur en die van het gastland, zoals de school die tot uiting brengt. Ook arbeidsvoorwaarden die geen flexibele werktijden mogelijk maken, lange werkdagen of er als ouder alleen voor staan, kunnen de betrokkenheid van ouders in de weg staan.
Anderzijds zien leerkrachten de ouders misschien als passief, opportunistisch of opdringerig; misschien hebben zij niet voldoende tijd en ervaring om met ouders uit diverse milieus te praten of zijn zij het niet gewend om de ouders de hand te reiken en effectief met hen samen te werken. Misschien vrezen zij dat het te tijdrovend is om de ouders bij het klasgebeuren te betrekken en dat hun lestaken eronder zouden lijden. In sommige gevallen wordt het communiceren met ouders en het betrekken van de ouders misschien niet voldoende erkend als een van de belangrijkste taken van de leerkracht en de school voor het bevorderen van een succesvolle schoolcarrière. Verder worden de redenen achter een afstandelijke of inerte houding van sommige ouders niet goed door de leerkrachten begrepen en is de rol die de ouders op school spelen niet duidelijk.
Doeltreffende banden tussen gezin en school moeten gebaseerd zijn op wederzijds respect en erkenning van de waarden, troeven en deskundigheid van elke partij. Ouders en families uit alle milieus en opleidingsniveaus moeten zich welkom voelen op school en worden beschouwd als bron van hulp voor de school. Zij moeten worden erkend en goed worden ondersteund als medeopvoeder bij het leren vanaf een vroege leeftijd van hun kinderen.
Uit onderzoek blijkt dat een multidisciplinaire aanpak, waarbij ouders, kinderen, leerkrachten en professionals betrokken zijn, cruciaal is om gedragsproblemen van schoolkinderen op te lossen.
Meer informatie:
Claveria, J. V., en Alonso, J. G., "Why Romà do not like mainstream schools: Voices of a people without territory", Harvard Educational Review, Vol. 73, nr. 4, 2003, blz. 559‑590
Downes, P., "Towards a Differentiated, Holistic and Systemic Approach to Parental Involvement in Europe for Early School Leaving Prevention", rapport opgesteld voor het Urbact-project PREVENT, 2014
Sheridan, S., Hoo Ryoo, J., Garbacz, A., Kunz, G., Chumney, F., 2013, "The efficacy of conjoint behavioral consultation on parents and children in the home setting: Results of a randomized controlled trial", Journal of School Psychology, Vol. 51, blz. 717-733.
Meer weergeven