Αναζήτηση σε όλους τους πόρους

Η Οικογενειακή Εκπαίδευση αποτελεί μία από τις Επιτυχημένες Εκπαιδευτικές Δράσεις (SEA) που προβλέπονται στο ερευνητικό πρόγραμμα INCLUD-ED. Strategies for inclusion and social cohesion in Europe from education (INCLUD-ED. Στρατηγικές για την ένταξη και την κοινωνική συνοχή στην Ευρώπη από την εκπαίδευση) (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 6ο πρόγραμμα πλαίσιο, 2006-2011).

Η παρούσα έκθεση επιδιώκει να παρέχει πληροφόρηση και να καθοδηγήσει τον βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό των 10 δήμων των πόλεων του προγράμματος Urbact - PREVENT και όλων των άλλων δήμων, τοπικών αρχών και σχολείων σε ολόκληρη την Ευρώπη όσον αφορά τη συμμετοχή των γονέων στην εκπαίδευση για την πρόληψη της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου. Η παρούσα αξιολόγηση βασίζεται σε ανάλυση των εγγράφων της Επιτροπής και του Συμβουλίου της ΕΕ σχετικά με την πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου και την κοινωνική ένταξη, τον διάλογο και την εν εξελίξει διαδικασία διαβούλευσης με τους 10 δήμους που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Urbact - PREVENT και εξετάζει τη διεθνή έρευνα σε σχέση με τον συγκεκριμένο τομέα. Το πρόγραμμα PREVENT χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Urbact της ΕΕ.

Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Πολιτικής για τη Σχολική Ηγεσία (EPNoSL) έχει αναπτύξει ένα εργαλείο για τον προβληματισμό, τον προσδιορισμό των προκλήσεων και τη θέση σε προτεραιότητα των τομέων δράσης πολιτικής για την υποστήριξη και την ενίσχυση της διεύθυνσης των σχολείων με στόχο την ισότητα και τη μάθηση. Απευθύνεται σε φορείς χάραξης πολιτικής, σχολικές αρχές, σχολικούς φορείς, ερευνητές και ινστιτούτα εκπαίδευσης διευθυντών. Το School Leadership Toolkit (Εργαλειοθήκη για τη Διεύθυνση των Σχολείων) έχει σχεδιαστεί προκειμένου να υποστηρίζει την ανάλυση του τρόπου αλληλεπίδρασης των διαφορετικών πολιτικών και των προγραμμάτων διεύθυνσης του σχολείου και της επιρροής τους στη συνολική ικανότητα των σχολικών διευθυντών και των σχολείων τους να διαχειρίζονται αποτελεσματικά και συστηματικά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα σχολεία τους σε θέματα ισότητας και μάθησης. Προσφέρει μια σειρά από χρήσιμο υλικό, βίντεο, περιπτωσιολογικές μελέτες και εργαλεία σχετικά με τις διάφορες πτυχές της διεύθυνσης των σχολείων.

Αυτή η μονογραφία αναλύει και περιγράφει επιτυχείς εκπαιδευτικές δράσεις με ιδιαίτερη έμφαση στις ευάλωτες ομάδες. Παρέχονται συγκεκριμένα στοιχεία που δείχνουν την επιτυχία στις σχολικές επιδόσεις, καθώς και περιγραφές σχετικά με τον αντίκτυπο αυτής της επιτυχίας στα παιδιά, τους εκπαιδευτικούς και τις οικογένειές τους. Παράλληλα, περιέχει μια ανάλυση της σχέσης μεταξύ των εκπαιδευτικών επιδόσεων των συγκεκριμένων παιδιών με την ένταξη ή τον αποκλεισμό τους από διάφορους τομείς της κοινωνίας. Η εν λόγω μονογραφία παρέχει δράσεις που οδηγούν στην επιτυχία, οι οποίες προσδιορίστηκαν μέσω του προγράμματος INCLUD-ED, προσφέροντας έτσι τόσο συγκρίσιμα δεδομένα όσο και ένα στέρεο θεωρητικό υπόβαθρο και ανάπτυξη. Μερικά παραδείγματα αυτών των δράσεων είναι οι διαδραστικές ομάδες, η επέκταση του χρόνου εκμάθησης, οι ομάδες μελέτης, οι εκπαιδευτικές βιβλιοθήκες, η οικογενειακή και κοινοτική εκπαιδευτική συμμετοχή, η οικογενειακή εκπαίδευση ή οι λογοτεχνικές συναντήσεις και συζητήσεις. Όλες αυτές οι δράσεις έχουν χαρακτηριστεί επιτυχείς εκπαιδευτικές δράσεις, ως προς την αποτελεσματικότητα όσο και ως προς την ισότητα. Τέλος, περιλαμβάνονται και συζητούνται συστάσεις για δράσεις πολιτικής και πρακτικής.

Οι Διαδραστικές Ομάδες αποτελούν μία από εκπαιδευτικές δράσεις που προβλέπονται στο ερευνητικό πρόγραμμα INCLUD-ED. Το INCLUD-ED ανέλυσε τις εκπαιδευτικές στρατηγικές που συμβάλλουν στην καταπολέμηση των ανισοτήτων και στην προώθηση της κοινωνικής συνοχής, καθώς και εκείνες που οδηγούν στον κοινωνικό αποκλεισμό, με ιδιαίτερη έμφαση στις ευάλωτες και περιθωριοποιημένες ομάδες. Οι Διαδραστικές Ομάδες χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση της εκπαίδευσης των παιδιών και των νέων σε διαφορετικά πλαίσια. Αποτελούν μια μικρή επιμέρους ομάδα μαθητών σε μια τάξη σε μικρές ετερογενείς ομάδες, καθεμία από τις οποίες υποστηρίζεται από έναν ενήλικα. Καθεμία από αυτές τις ομάδες είναι οργανωμένη σε μια ομάδα τεσσάρων ή πέντε μαθητών που παρουσιάζει ετερογένεια όσον αφορά το επίπεδο ικανοτήτων, το φύλο, τον πολιτισμό, τη γλώσσα και την εθνικότητα. Αυτό το παράδειγμα περιγράφει τις Διαδραστικές Ομάδες και τα αποτελέσματά τους.

Η αυξημένη κινητικότητα και οι μεταβαλλόμενες μορφές μετανάστευσης έχουν σημαντικό αντίκτυπο στα εκπαιδευτικά συστήματα σε ολόκληρο τον κόσμο. Η ανάγκη παροχής εργαλείων στο εκπαιδευτικό δυναμικό όλων των επιπέδων των σχολείων για την αποτελεσματική εργασία με παιδιά που είναι νέα στη γλώσσα της χώρας υποδοχής έχει καταστεί εμφανής εδώ και καιρό. Ωστόσο, δεν χρειάζονται υποστήριξη μόνο τα παιδιά που είναι νέα στη χώρα υποδοχής, αλλά και οι δίγλωσσοι μαθητές. Το γεγονός ότι μεγαλώνουν και ζουν σε μια οικογένεια όπου ομιλούνται δύο ή περισσότερες γλώσσες αλλάζει τη γλωσσική ικανότητα και τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνουν. Οι δίγλωσσοι μαθητές, συνεπώς, έχουν συγκεκριμένες ανάγκες και, ειδικότερα όσον αφορά την εκπαίδευση, χρειάζονται ειδικούς πόρους. Οι εν λόγω πόροι αποτελούν το θεμέλιο της ανάπτυξης και της εκπαίδευσής τους.

Το δίκτυο NESET - Network of Experts on Social Aspects of Education and Training (Δίκτυο εμπειρογνωμόνων για κοινωνικές πτυχές της εκπαίδευσης και κατάρτισης) δημοσιεύει εκθέσεις για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους επαγγελματίες που ενδιαφέρονται να προωθήσουν την ισότητα και την ένταξη στην εκπαίδευση και την κατάρτιση σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το παρόν άρθρο επιχειρεί να εξετάσει στρατηγικές για τη δημιουργία κέντρων διά βίου μάθησης που βασίζονται στην κοινότητα στα κράτη μέλη της ΕΕ. Εξετάζει στοιχεία και έρευνες σχετικά με τα οφέλη και τα πλεονεκτήματα της ίδρυσης κέντρων αυτού του είδους, καθώς και τα εμπόδια και τις δυσκολίες που παρεμποδίζουν τόσο τη δημιουργία όσο και την αποτελεσματικότητα των εν λόγω κέντρων. Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα κέντρα δια βίου μάθησης που βασίζονται στην κοινότητα μπορούν να προσφέρουν ταυτόχρονα τυποποίηση μιας σειράς στόχων για τη δια βίου μάθηση, όπως η ενεργός συμμετοχή των πολιτών, η κοινωνική συνοχή/ένταξη, η προσωπική και κοινωνική ολοκλήρωση, ο διαπολιτισμικός διάλογος, καθώς και οι επαγγελματικές διέξοδοι.

Οι Λογοτεχνικές συναντήσεις και συζητήσεις (DLG, Dialogic Literary Gatherings) αποτελούν μία από τις Επιτυχημένες Εκπαιδευτικές Δράσεις που προβλέπονται στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος INCLUD-ED. Οι Λογοτεχνικές συναντήσεις και συζητήσεις χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση της εκπαίδευσης των παιδιών και της νεολαίας σε διαφορετικά πλαίσια σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι Λογοτεχνικές συναντήσεις και συζητήσεις αποτελούν μια διαλογική δραστηριότητα ανάγνωσης που βασίζεται σε δύο αρχές: Ανάγνωση ενός κλασικού βιβλίου λογοτεχνίας (όπως ο Ρωμαίος και Ιουλιέτα, η Οδύσσεια, ο Δον Κιχώτης) και, στη συνέχεια, ανταλλαγή απόψεων, ερμηνειών και σκέψεων με τη μεθοδολογία της διαλογικής μάθησης. Μπορεί να αφορά τα παιδιά και τα μέλη των οικογενειών τους. Αυτό το παράδειγμα περιγράφει τις Λογοτεχνικές συναντήσεις και συζητήσεις και τα αποτελέσματά τους.

Ο οδηγός «Guide for Roma school mediators/assistants» (Οδηγός για τους σχολικούς διαμεσολαβητές/βοηθούς των Ρομά) που εκπόνησε το Συμβούλιο της Ευρώπης απευθύνεται κυρίως σε όλες τις κατηγορίες προσωπικού της κοινότητας των Ρομά που εργάζονται για τη βελτίωση των συνθηκών εκπαίδευσης των παιδιών Ρομά. Στόχος του είναι να παρέχει στο προσωπικό μεγάλο εύρος εργαλείων και πρακτικών κατευθυντήριων γραμμών που μπορούν να προσαρμοστούν σε διαφορετικά πλαίσια. Ο οδηγός εξετάζει τα προφίλ των σχολικών διαμεσολαβητών και των βοηθών, καθώς και τον ρόλο τους στη διευκόλυνση των σχέσεων μεταξύ του σχολείου και της κοινότητας των Ρομά, μεταξύ των εκπαιδευτικών και του άλλου σχολικού προσωπικού και των γονέων παιδιών Ρομά. Το περιεχόμενο του οδηγού έχει σχεδιαστεί συνεπώς προκειμένου να συμβάλει στη βελτίωση του έργου των διαμεσολαβητών και των βοηθών των Ρομά και να μειώσει τις επιπτώσεις τυχόν ανεπιθύμητων ενεργειών παρέχοντας δομημένες, καθημερινές δραστηριότητες και επισημαίνοντας τις πτυχές της διαμεσολάβησης που συχνά δεν χρησιμοποιούνται στην πράξη.