ΔΕΙΚΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Οι δείκτες σχετικά με την πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου και τη βελτίωση της διαδικασίας μάθησης χρησιμοποιούνται στην Πορτογαλία για την προώθηση της βελτίωσης της ποιότητας των επιδόσεων των μαθητών και την αναγνώριση/επιβράβευση της καλής εργασίας που γίνεται σε όλα τα δημόσια σχολεία.

Το πρόγραμμα Programa Territórios Educativos de Intervenção Prioritária (Πρόγραμμα για τους εκπαιδευτικούς τομείς παρέμβασης προτεραιότητας) έχει τους ακόλουθους στόχους: τη βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων και την προώθηση της ποιότητας των εκπαιδευτικών διαδρομών, την εξάλειψη της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου (ESL) και των συστηματικών απουσιών· τον περιορισμό της απειθαρχίας και την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ του σχολείου, της οικογένειας και των κοινοτήτων. Οι ομάδες που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα βρίσκονται σε κοινωνικά και οικονομικά μειονεκτούσες περιοχές όπου η βία, η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου, οι συστηματικές απουσίες και η παιδική εργασία αποτελούν τη βασική αιτία της εκπαιδευτικής αποτυχίας.

Σε εθνικό επίπεδο, καθορίστηκαν από το Υπουργείο Παιδείας και Επιστημών δύο δείκτες για την προώθηση της βελτίωσης της ποιότητας των επιδόσεων των μαθητών και την αναγνώριση/επιβράβευση της καλής εργασίας που γίνεται σε όλα τα δημόσια σχολεία. Ο Δείκτης Αποτελεσματικότητας της Εκπαίδευσης (EFI) αξιολογεί την ετήσια εξέλιξη των εκπαιδευτικών επιτευγμάτων των μαθητών, τη συνέπεια μεταξύ των αποτελεσμάτων της εσωτερικής αξιολόγησης και των αποτελεσμάτων της εξωτερικής αξιολόγησης (στην προκειμένη περίπτωση στις εθνικές εξετάσεις). Η σχολική βελτίωση υπολογίζεται σε σχέση με το σημείο εκκίνησης του σχολείου (σε σχέση με το προηγούμενο έτος). Ο Δείκτης Κινδύνου Εγκατάλειψης (RA) βασίζεται στον αριθμό των μαθητών, σύμφωνα με τις εκθέσεις των σχολείων στο τέλος κάθε ακαδημαϊκού έτους, που εγκατέλειψαν το σχολείο, ακύρωσαν την εγγραφή τους ή επανέλαβαν την ίδια τάξη λόγω απουσιών. Τα σχολεία που περιορίζουν αυτούς τους αριθμούς μπορούν να λάβουν πρόσθετους πόρους για την αντιμετώπιση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου. Για παράδειγμα, προκειμένου ένα σχολείο να λάβει 30 επιπλέον διδακτικές μονάδες, θα πρέπει να μειώσει το επίπεδο εγκατάλειψης σε λιγότερο από το ήμισυ του προηγούμενου έτους.

Παράλληλα με αυτές τις μετρήσεις υπάρχουν και άλλες πρωτοβουλίες που διατίθενται σε όλα τα σχολεία για την προώθηση της επιτυχίας των μαθητών, π.χ. του προγράμματος Plus School Success (PMSE), της Διαμεσολάβησης/Διδασκαλίας και της καθοδήγησης και της ψυχολογικής υποστήριξης στα σχολεία.

Επιπλέον, από το ακαδημαϊκό έτος 2012/13, η Γενική Επιθεώρηση Εκπαίδευσης και Επιστημών, στο Πρόγραμμα Εξωτερικής Αξιολόγησης των Σχολείων, λαμβάνει υπόψη έναν δείκτη που ονομάζεται Αναμενόμενη Αξία, ο οποίος επιτρέπει τη σύγκριση των αποτελεσμάτων (και της εξέλιξής τους) του κάθε σχολείου με τα άλλα σχολεία που βρίσκονται σε παρόμοια πλαίσια. Ο συγκεκριμένος δείκτης ρίχνει περισσότερο φως την αξιολόγηση, καθιστώντας την πιο δίκαιη για τα σχολεία που βρίσκονται παραδείγματος χάρη σε μειονεκτούντα περιβάλλοντα.

Για κάθε σχολική ομάδα στο πρόγραμμα TEIP καθορίζονται στόχοι σύμφωνα με τέσσερις διαφορετικούς τομείς που περιλαμβάνουν δείκτες: Τομέας 1 - Επιδόσεις στις εξετάσεις (εθνική αξιολόγηση) που υπολογίζονται από τον δείκτη του ποσοστού επιτυχίας και τη μέση βαθμολογία· Τομέας 2 - Επιδόσεις στην εσωτερική αξιολόγηση που υπολογίζεται από τον δείκτη του ποσοστού επιτυχίας και τον δείκτη του ποσοστού των μαθητών με θετικές βαθμολογίες σε όλα τα μαθήματα· Τομέας 3: Πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου που υπολογίζεται από τον δείκτη του ποσοστού πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και, τέλος, Τομέας 4: Απειθαρχία - Δείκτης που υπολογίζει τον αριθμό των αναφερθέντων επεισοδίων απειθαρχίας, ανά μαθητή. Όλοι οι στόχοι βασίζονται στα δεδομένα που συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια των 3 προηγούμενων ετών, προκειμένου να δημιουργηθεί μια κοινή αφετηρία για κάθε σχολείο, ώστε να τεθούν επιτεύξιμοι και δίκαιοι στόχοι.

Συνοψίζοντας, σύμφωνα με τους δείκτες που περιγράφονται ανωτέρω, σημειώνεται μια αύξηση του αριθμού των σχολικών ομάδων, στο πρόγραμμα TEIP, με ποσοστό πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου χαμηλότερο από το εθνικό ποσοστό πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου. Κατά τη διάρκεια των πρώτων 9 σχολικών ετών, σχεδόν το ήμισυ των ομάδων έχουν μειώσει το ποσοστό συστηματικών απουσιών, σε σύγκριση με τον μέσο όρο των προηγούμενων 3 ετών. Όσον αφορά την απειθαρχία, ο αριθμός των συμβάντων ανά μαθητή μειώθηκε στο ήμισυ περίπου των ομάδων. Περισσότερο από το 20 % των ομάδων σημειώνουν ποσοστό επιτυχίας υψηλότερο από τον εθνικό μέσο όρο, ενώ το 43,3 % των ομάδων έχουν περιορίσει την απόσταση από τον εθνικό μέσο όρο σε περισσότερες από το ήμισυ των εθνικών εξετάσεων.