Αναγνώριση των τίτλων σπουδών των ουκρανών μαθητών

Η αναγνώριση των τίτλων σπουδών που απέκτησαν οι πρόσφυγες στη χώρα καταγωγής τους, καθώς και ο προσδιορισμός του επιπέδου εκπαίδευσης που έχουν ολοκληρώσει, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και στην αγορά εργασίας.

Tο ουκρανικό εκπαιδευτικό σύστημα

Για να κατανοήσουμε τους ουκρανικούς τίτλους σπουδών, το ουκρανικό Εθνικό Κέντρο Πληροφόρησης για την Ακαδημαϊκή Κινητικότητα παρέχει λεπτομερείς πληροφορίες για το ουκρανικό εκπαιδευτικό σύστημα. Είναι μέρος του δικτύου ENIC-NARIC, μιας κοινής πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Συμβουλίου της Ευρώπης και της UNESCO, η οποία βοηθά οργανισμούς και ιδιώτες να βρουν εύκολα πληροφορίες σχετικά με τις διαδικασίες αναγνώρισης των ξένων τίτλων σπουδών. Παραθέτει επίσης εργαλεία αναγνώρισης και έργα, όπως η βάση δεδομένων ουκρανικών τίτλων σπουδών, η οποία προάγει τη γνώση των διάφορων ουκρανικών τίτλων σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Περαιτέρω δομημένες πληροφορίες για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένης μιας σύνδεσης με τα προγράμματα σπουδών, παρέχει το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης. Το School Education Gateway δημοσίευσε ένα άρθρο που συνοψίζει την πρόσφατη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση στην Ουκρανία.

Απολυτήριο και πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση

Κανόνες σχετικά με την αναγνώριση των τίτλων σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τόσο για επαγγελματικούς σκοπούς όσο και για την περαιτέρω μόρφωση του ατόμου, καθορίζονται από τη σύμβαση αναγνώρισης της Λισαβόνας, που επικυρώθηκε από τα κράτη μέλη της ΕΕ (εκτός από την Ελλάδα) και την Ουκρανία. Η βασική αρχή της σύμβασης είναι ότι οι τίτλοι σπουδών πρέπει να αναγνωρίζονται, εκτός εάν το ίδρυμα που αναλαμβάνει την αναγνώριση αποδείξει ότι υφίστανται ουσιαστικές διαφορές μεταξύ του υπό αναγνώριση αλλοδαπού τίτλου και του αντίστοιχου εγχώριου.

Το δίκτυο NARIC ανέπτυξε το έργο Q-entry στο πλαίσιο του Erasmus+ , μια βάση δεδομένων που παρέχει πληροφορίες σχετικά με τους τίτλους σπουδών των μαθητών που αποφοιτούν από το σχολείο και που τους εξασφαλίζουν πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, στο εθνικό τους πλαίσιο σε χώρες της ΕΕ και εκτός ΕΕ. Η εν λόγω βάση δεδομένων, η οποία περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τους ουκρανικούς τίτλους σπουδών, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την υποστήριξη της διαδικασίας αναγνώρισης των τίτλων σπουδών ατόμων που έχουν υπαχθεί σε καθεστώς προσωρινής προστασίας.

Επιπλέον, το ουκρανικό Υπουργείο Παιδείας και Επιστημών συνέταξε μια περίληψη των όρων πρόσβασης και των επίπεδων των τίτλων σπουδών στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ΕΕΚ).

Αντιμετώπιση ελλειπόντων εγγράφων

Μια δυσκολία που μπορεί να προκύψει κατά την αξιολόγηση των τίτλων σπουδών ενός πρόσφυγα είναι η έλλειψη εγγράφων. Στην σύσταση της 5ης Απριλίου 2022 σχετικά με την αναγνώριση των προσόντων των ατόμων που προσπαθούν να ξεφύγουν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ελέγχουν πρώτα αν μπορούν να λάβουν από τις ουκρανικές αρχές αξιόπιστη επιβεβαίωση των αποκτηθέντων προσόντων. Η σύμβαση αναγνώρισης της Λισαβόνας (άρθρο 7) προβλέπει πρόσθετες προσπάθειες στο πλαίσιο αυτό. Υπάρχουν πολλά διαθέσιμα εργαλεία, μεταξύ των οποίων:

• το έργο REACT —Refugees and Recognition (Πρόσφυγες και Αναγνώριση) στο πλαίσιο του Erasmus+ έχει αναπτύξει ειδικά εργαλεία και μεθοδολογίες για την αξιολόγηση των τίτλων σπουδών, τα οποία μπορούν να προσφέρουν πιθανές διεξόδους για τέτοιες περιστάσεις,
• το εγχειρίδιο αναγνώρισης του Ευρωπαϊκού Χώρου (χρηματοδοτούμενο από το Erasmus+) περιέχει πρότυπα και κατευθυντήριες γραμμές για όλες τις πτυχές της αναγνώρισης των ξένων τίτλων σπουδών και για την αναγνώριση των τίτλων προσόντων των προσφύγων,
• το ευρωπαϊκό διαβατήριο επαγγελματικών προσόντων για τους πρόσφυγες του Συμβουλίου της Ευρώπης είναι ένα ειδικά σχεδιασμένο πρόγραμμα αξιολόγησης των ατόμων που δεν έχουν πρόσβαση σε όλα τα έγγραφα και τους τίτλους σπουδών τους. Στο πλαίσιο του προγράμματος εκδίδεται ένα τυποποιημένο έγγραφο που εξηγεί τους τίτλους σπουδών που πιθανώς διαθέτει ένας πρόσφυγας με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία,
• το διαβατήριο προσόντων της UNESCO για πρόσφυγες και ευάλωτους μετανάστες στοχεύει στην αύξηση της πρόσβασης των προσφύγων και των ευάλωτων μεταναστών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσω της αναγνώρισης της προηγούμενης μόρφωσης και των τίτλων σπουδών τους. Πρόκειται για μια τυποποιημένη δήλωση, η οποία περιλαμβάνει τρία μέρη —το μέρος της αξιολόγησης, το επεξηγηματικό μέρος και ένα τρίτο μέρος, σχετικά με τα επόμενα βήματα.